زمینه و هدف: امروزه سرطان مشکل عمده بهداشتی در بسیاری از کشور های دنیا محسوب می شود. در حال حاضر سرطان سومین علت مرگ و میر در کشور های در حال توسعه می باشد. هدف از این مطالعه تعیین وضعیت اپیدمیولوژیک و میزان بروز سرطان ها در افراد بالای 15 سال در استان آذربایجان شرقی می باشد.

  روش کار: پژوهش حاضر، یک مطالعه مقطعی است که برروی 3832 مورد سرطان ثبت شده طی سال 1391 انجام شد. متغیر های مورد مطالعه (شامل جنس، نوع سرطان و نوع مرکز پاتولوژی ) توسط فرم پژوهشگر ساخته جمع آوری گردید. نوع سرطان نیز بر اساس راهنمای طبقه بندی بین المللی بیماریها ( International Classification of Diseases = ICD) کدگذاری شد. بر حسب مورد از میانگین، انحراف معیار و حدود اطمینان 95% محاسبه گردید. میزان بروز استاندارد شده سنی به روش استانداردسازی مستقیم با استفاده از جمعیت استاندارد جهان محاسبه شد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 16 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

  یافته ها: بر اساس یافته های مطالعه حاضر از بین 3832 مورد بر ر سی شده، 2047 مورد (5/53%) مرد و 1782 مورد (5/46%) زن بودند. میانگین و انحراف معیار سن بروز سرطان ها به ترتیب برابر با 1/58 و 8/15 سال بود. میزان بروز کلی سرطان ها در جمعیت مورد مطالعه، برابر با 5/132 در یکصد هزار نفر در سال بود. بیشترین موارد سرطانی در مردان در گروه سنی 65 تا 69 سال (263 مورد) و در زنان در گروه سنی 50 تا 54 سال (220 مورد) بود. از طرف دیگر، بیشترین میزان بروز سرطان در مردان در گروه سنی بالای 85 سال 3/813 و در زنان در گروه سنی 74-70 سال 3/406 در یکصد هزار نفر در سال بود. سرطان های شایع در مردان و زنان به ترتیب شامل سرطان معده ( 4/11 %) و پستان (30%) بودند. شایعترین پاتولوژی در سرطان معده، پستان و پوست به ترتیب Adenocarcinoma ، Infiltrating Duct carcinoma و Basal cell carcinoma بود .

  نتیجه گیری: با توجه به نتایج مطالعه، شایعترین سرطان ها در استان آذربایجان شرقی به ترتیب شامل سرطان پستان و معده بود. لذا مطالعات تکمیلی و جامع جهت شناسایی عوامل خطر مرتبط ضروری است