مقالات این مجله با دسترسی آزاد توسط دانشگاه علوم پزشکی اردبیل تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
زمینه وهدف: حمله سگ سانان وحشی به انسان ممکن است به دلیل هار شدن حیوان و یا حین شکار و به هنگام دفاع از خود صورت گیرد. در گاز گرفتگی گرگ هار معمولا تعداد افراد بیشتری قربانی می شوند، زخم های ناشی از آن عمیقتر و خطرناکتر بوده و احتمال ابتلا قربانی به هاری بدنبال آن تا پانزده برابر بیش از گاز گرفتگی سایر سگ سانان است .این گزارش به دلیل تعداد زیاد قربانیان ، عملکرد مناسب سیستمهای بهداشی درمانی و فقدان مرگ و میر تا سه سال بعد از حمله قابل توجه است . روش کار : گزارش شامل 24 مورد گاز گرفتگی است. پس از اخذ اسم مبتلایان از مرکز بهداشت شهرستان مشگین شهر از تمام قربانیان مصاحبه ومعاینه به عمل آمده و بیماران تا 3 سال بعد از نظر مرگ و میر پیگیری شدند. یافته ها: گرگی که هار بودنش در انستیتو پاستور ایران به تائید رسید به 7 روستای همجوار در بخش جنوبی شهرستان مشگین شهر حمله نموده و 24 نفر از اهالی روستاها را که همگی بومی منطقه خود بودند مجروح نمود. میانگین سن بیماران 4/23 ± 5/36 سال بود. اعضا آسیب دیده به ترتیب عبارت بودند از سر و صورت 21 مورد، دست 12 مورد، تنه و شکم 8 مورد، گردن 3 مورد، پا 3 مورد و باسن 1 مورد. در 14 مورد زخم چنگا لی و در 55 مورد زخم دندان دیده شد. در 2 مورد آثار حمله بصورت فقدان توانایی در خم شدن انگشت روی داد و در سایر موارد عارضه ای رخ نداد. تمام بیماران با واکسن وآنتی سرم هاری و در صورت لزوم تتابولین درمان شدند. هیچ موردی از مرگ ومیر در سه سال پیگیری دیده نشد. نتیجه گیری: کیفیت حمله گرگ در این مطالعه کاملا بر رفتار «حیوان هار» منطبق بود. باحمایت کافی وهوشیاری سیستم های بهداشتی درمانی و انجام واکسیناسیون و تزریق سرم وتتابولین، موردی از مرگ ومیر دیده نشد.
Habibzadeh S, Sadeghi H, Ganji A, Mohammazadeh S. 24 wofbite wonnded patients by one rabid wolf in meshkinshahr villages (socio and psycho medical views). J Ardabil Univ Med Sci 2009; 9 (1) :44-49 URL: http://jarums.arums.ac.ir/article-1-288-fa.html
حبیب زاده شهرام، صادقی همایون، گنجی اکبر، محمدزاده سلطان. 24 مورد گاز گرفتگی ناشی از حمله یک گرگ هار به اهالی روستاهای مشگین شهر (جنبه های اجتماعی و روانی-طبی). مجله دانشگاه علوم پزشکی اردبیل. 1388; 9 (1) :44-49