زمینه و هدف: استرپتوکوکوس پنومونیه به عنوان یکی از عوامل مهم مرگ و میر قابل پیشگیری توسط واکسن در سراسر دنیا است. واکسن­های رایج پنوموکوک از آنتی ژن­های کپسولی باکتری تشکیل شده­ اند. این واکسن­ها وابسته به سروتیپ هستند و حفاظت کامل در برابر عفونت­های پنوموکوکی را به وجود نمی­ آورند. به دلیل چنین مشکلاتی نسل جدید واکسن­ها بر پایه پروتئین های پنوموکوکی در حال توسعه هستند. هدف این مطالعه تعیین توزیع ژن­های کدکننده پنج آنتی ­ژن پروتئینی استروپتوکوکوس پنومونیه شامل پروتئین سطحی پنوموکوکی C (pspC)^[1] هیستیدین تریاد پنوموکوکی D و E (phtD, phtE) ²، پروتئین A تنظیم شونده توسط rlr (rrgA) ³ و اتولیزین (lytA)⁴ در میان ایزوله های پنوموکوکی جدا شده از نمونه­ های نازوفارنژیال کودکان سالم بود.

روش کار: در مجموع 43 ایزوله استرپتوکوکوس پنومونیه از نمونه­ های نازوفارنژیال کودکان سالمی که در سال 1392 به مهدکودک­های شهرستان اردبیل مراجعه کرده بودند، جدا شد. ایزوله­ ها در ابتدا توسط آزمایشات فنوتیپی مانند حساسیت به اپتوچین و حلالیت در صفرا شناسایی شدند. سپس توسط ردیابی ژن کد کننده آنتی­ ژن کپسولی (cpsA) تایید شدند. برای ردیابی ژن­های pspC، phtD، phtE، rrgA و lytA از روش PCR استفاده شد.

یافته ها: در 84.4 درصد ایزوله­ ها حداقل یکی از ژن­های مورد مطالعه ردیابی شد. ژن­های lytA، pspC، phtE، phtD و rrgA به ترتیب در 70، 60، 39.5، 35 و 25.5 درصد ایزوله­ ها شناسایی شدند.

نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که ژن­های مورد مطالعه به طور یکنواخت در میان ایزوله­ ها وجود ندارند و برای بدست آوردن یک واکسن پنوموکوکی با پوشش حفاظتی کامل بایستی از مجموعه­ ای از این آنتی­ ژن­ها استفاده شود.