زمینه و هدف: مطالعات پایه و بالینی نشان می­دهد که تولید رادیکال­های آزاد یکی از مهمترین عواملی است که منجر به سکته به دنبال آسیب مغزی می­شود. مرزنجوش گیاهی سرشار از ترکیبات آنتی­ اکسیدانی می­باشد. به همین دلیل در این مطالعه اثر مرزنجوش بر حجم آسیب بافتی و نقص­های نورولوژیک مورد بررسی قرار گرفت.

روش ­کار: در این مطالعه تجربی 35 سر موش صحرایی نر نژاد ویستار به صورت تصادفی به 5 گروه 7 تایی تقسیم شدند، مورد استفاده قرار گرفت. گروه اول ( شاهد درمان) با آب مقطر و سه گروه آزمایشی، با عصاره هیدروالکلی مرزنجوش (دوزهای50، 75 و 100 میلی­گرم بر کیلوگرم) به صورت خوراکی توسط گاواژ و به مدت 30 روز تیمار شدند. سپس این گروه­ها 2 ساعت بعد از آخرین گاواژ، به مدت 60 دقیقه تحت انسداد شریان مغزی­ میانی (MCAO) قرار گرفتند و به مدت 24 ساعت خونرسانی مجدد صورت گرفت. بعد از 24 ساعت حجم آسیب بافتی و نقص های نورولوژیک در آنها مورد بررسی قرار گرفت. گروه پنجم، شاهد جراحی (شم) که تیمار و القای ایسکمی در آنها صورت نگرفت.

یافته­ ها: داده ­های حاصل از مطالعه نشان داد که عصاره هیدروالکلی مرزنجوش سبب کاهش نقص­ های نورولوژیک و حجم آسیب بافتی مغز در هر سه دوز 50، 75 و100 میلی­گرم برکیلوگرم، در مقایسه با گروه شاهد درمان، گردید (p<0.05).

نتیجه­ گیری: به نظر می­رسد مرزنجوش به دلیل کاهش حجم­ آسیب بافتی و نقص­ های نورولوژیک، بتواند اثر حفاظتی در برابر آسیب­ های ناشی از ایسکمی­ مغزی اعمال کند