زمینه و هدف: شیوع بالای لرز پس از عمل جراحی منجر به عوارضی همچون افزایش مصرف اکسیژن بمیزان 4-3 برابر، افزایش فشار داخل مغز و چشم و درد پس از عمل می‌شود. بنابراین پیشگیری از لرز از اهمیت بالایی برخوردار است. برای پیشگیری و کنترل لرز از داروهای مختلفی از جمله پتدین، دگزامتازون و دوکسا‌پرام استفاده می‌شود. هدف مطالعه حاضر مقایسه اثر دگزامتازون و دوکساپرام در پیشگیری از لرز پس از بیهوشی می‌باشد.

  روش کار: روش مطالعه کارآزمایی بالینی دوسوکور بود. نمونه پژوهش90 بیمار 70- 25 ساله که در کلاس I و II ASA قرار داشته و تحت بیهوشی عمومی جهت جراحی الکتیو شکم و توراکس قرار گرفتند، می باشد. بیماران بطور تصادفی در سه گروه (دو گروه آزمون و یک گروه کنترل) تخصیص یافتند. روش بیهوشی در همه موارد مشابه بود. قبل از خارج کردن لوله تراشه به بیماران گروه آزمون یک mg/kg 1/0 دگزامتازون، گروه آزمون دو mg/kg 75/0 دوکساپرام و به گروه کنترل، آب مقطر بمیزان 3 سی­سی تزریق شد. بیماران از نظر بروز لرز در ریکاوری مورد مشاهده قرار گرفتند. اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از نرم‌افزار SPSS و آزمون کای دو، تست دقیق فیشر و آنوا تجزیه و تحلیل شد و p کمتر از 05/0 معنی‌دار تلقی شد.

  یافته ها: یافته ها نشان داد که بروز لرز در هر دو گروه آزمون بطور معنی داری کاهش یافت (05/0 P = )، اما دوکساپرام بطور مشخصی نسبت به دگزامتازون باعث افزایش میزان بروز تحریک تنفسی شد (6/6 %)، هرچند که تست دقیق فیشر اختلاف معنی داری از نظر بروز عوارض مختلف بین گروه های آزمون و دارونما و با یکدیگر را نشان نداد .

  نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که دوکساپرام نسبت به دگزامتازون دارای یک اثر دلخواه (تحریک تنفسی) است که در مرحله پس از عمل از نظر بالینی مهم است. هر دو داروی دگزامتازون و دوکساپرام در پیشگیری از لرز پس از بیهوشی موثر می باشند و گزینه مناسبی برای جایگزینی پتدین می باشند.