زمینه و هدف: اتامبوتول یکی از ۴ داروی اصلی در درمان بیماری سل محسوب می‏گردد. شایع ترین موتاسیون مرتبط با این دارو معمولا در ژن embB کدون ۳۰۶ رخ می‏دهد. هدف از این مطالعه، تعیین مقاومت به اتامبوتول با استفاده از روش Allele-Specific PCR و Spoligotyping در سویه ‏ های مختلف مایکوباکتریوم توبرکلوزیس است.

  روش کار: ۱۴۰ نمونه خلط از بیماران مشکوک به سل ریوی جمع آوری و با استفاده از روش پتروف، هضم و آلودگی ‏ زدایی گردید. سپس حساسیت دارویی به روش تناسبی و استخراج DNA روی ۱۰۶ مورد کشت مثبت به دست آمده انجام گردید. DNA های استخراج شده برای ارزیابی جهش در ژن embB کدون ۳۰۶ با استفاده از روش Allele-Specific مورد بررسی قرار گرفتند. برای تعیین ساب تایپ ها از روش اسپولیگوتایپینگ استفاده شد.

  یافته ها: از ۱۰۶ نمونه کشت مثبت، ۳۶ نمونه (۹/۳۳ ٪ ) توسط روش تناسبی مقاوم به اتامبوتول بودند. با استفاده از روش Allele-Specific ۹۳ سویه حساس و ۱۳ سویه (۶/۲۷ ٪ ) مقاوم به اتامبوتول بودند که مقاومت دارویی این سویه ها، با روش تناسبی هم خوانی، حساسیت ۹۷ درصدی داشت. همچنین مشخص شد که موتاسیون در باز اول ۵/۶۱ ٪ و در باز سوم ۵/۳۸ ٪ بوده است. براساس روش اسپولیگوتایپینگ نمونه‏های مایکوباکتریوم توبرکلوزیس شناسایی شد. از میان آنها ۳ خانواده Haarlem ، CAS و T بیش‏ترین درصد موتاسیون در ژن embB را به خود اختصاص دادند.

  نتیجه گیری: برطبق نتایج به دست آمده، آن دسته از سویه هایی را که نتوانستیم با روش Allele-Specific شناسایی کنیم می‏توان فرض کرد که یا موتاسیون در ژن‏های دیگری بجز emb رخ داده و یا مکانیسمی به غیر از موتاسیون باعث ایجاد مقاومت شده که باید مورد بررسی قرار گیرند.