زمینه و هدف: مطالعات مختلف اثرات وضعیت انتخابی مادر را در اتاق درد و زایمان مطرح نموده‌اند و به نظر می رسد که اهمیت آنها کمتر از عوامل طبی و مامایی نباشد. مطالعه حاضر با هدف تعیین تأثیر وضعیت مادر در مرحله فعال زایمان بر روند و پیامد زایمان در زنان با حاملگی اول انجام شد.

  روش کار: پژوهش حاضر یک مطالعه نیمه‎ تجربی بود. افراد واجد شرایط وارد مطالعه شده و 75 نفر در گروه شاهد (دارای وضعیت معمول) و 75 نفر در گروه آزمون (دارای وضعیت انتخابی) مورد بررسی قرار گرفتند. زنان در گروه شاهد دارای وضعیت معمول، در اتاق درد به صورت خوابیده در تخت بودند ولی زنان در گروه آزمون اجازه داشتند تا در هر وضعیتی که احساس راحتی بیشتری می‎کنند مثلاً قدم زدن، ایستادن، نشستن، تکیه دادن به جلو و عقب، چهاردست و پا، سجده و غیره قرار گیرند. طول مدت مرحله اول و دوم زایمان، شدت درد در مرحله دوم زایمان نمره آپگار دقیقه اول پنجم، میزان رضایت مادر از تجریه زایمان و زمان شروع شیردهی ثبت شد داده ها توسط نرم افزار SPSS نسخه 11 مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت.

  یافته‌ها: یافته‎های پژوهش نشان داد که وضعیت انتخابی و آزاد مادر، به طور قابل ملاحظه‎ای باعث کاهش طول مرحله فعال زایمان (002/0= p )، میزان نیاز به تشدید زایمان با اکسی‎توسین (005/0= p )، شدت درد زایمان (026/0= p )، زایمان به روش سزارین (039/0= p ) و افزایش نمره آپگار دقیقه اول (01/0 p < )، زمان شروع زودتر تغذیه با شیر مادر (001/0= p ) و میزان رضایتمندی مادران از تجربه زایمان ‎شد (000/0= p ). طول مرحله دوم زایمان و نمره آپگار دقیقه پنجم در دو گروه تفاوت معنی‎داری نداشت.

  نتیجه‎گیری: وضعیت انتخابی مادر در طی مرحله فعال زایمان، تأثیر مثبت بر نتایج زایمان و آپگار دقیقه اول دارد.